Ticaret Bakanlığı tarafından bu yıl ilk kez kapsamlı bir çerçevede hayata geçirilen Türkiye E-Ticaret Haftası, sektörün işbirliği kapasitesini artırmayı, yenilikçi dijital ticaret çözümlerini öne çıkarmayı ve e-ticaretin toplumsal ve ekonomik etkisini büyütmeyi hedefleyen güçlü bir platform olarak İstanbul’da kapılarını açtı. Etkinlik, ETİD ve TOBB Türkiye E-Ticaret Meclisi’nin katkılarıyla İstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde, “Future-Commerce / Geleceğin Ticareti” ana temasıyla gerçekleştiriliyor.
“Sektör için dolu dolu bir hafta başlıyor”
Etkinliğin açılışında konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, hem e-ticaret hem de e-ihracat alanında yoğun bir dönem geçirdiklerini vurgulayarak üç hafta önce Ankara’da düzenlenen e-İhracat Zirvesi’nin ardından şimdi de Türkiye E-Ticaret Haftası’nı başlatmış olmanın önemine işaret etti. Bakan Bolat, üreticiyi büyüten, tüketiciye kaliteli ürünü uygun fiyatla ulaştıran bir ekosistem için tüm paydaşlarla sürekli istişare halinde olduklarını belirterek: “Adil, rekabetçi, gelişen ve güçlenen bir piyasa için durmadan çalışıyoruz. Bu hafta çok önemli paneller, sempozyumlar ve etkinliklerle sektöre yoğun bir içerik sunacağız. 17 bin kişilik katılımla gerçekten dopdolu bir E-Ticaret Haftası yaşıyoruz.” dedi.
“Türkiye uluslararası yatırımcılar için eşsiz fırsatlar sunuyor”
Bolat, programda uluslararası yatırımcıların da yer aldığını ifade ederek Türkiye’nin küresel yatırımcılar açısından taşıdığı değeri şöyle özetledi: “Bugün Türkiye’de 86 bin uluslararası şirket bulunuyor. Son 22 yılda ülkemize 280 milyar doların üzerinde yatırım girdi. İstikrarlı yönetimimiz, güçlü dış politikamız, ekonomik büyümemiz ve eşsiz coğrafi avantajlarımız sayesinde Türkiye, dünya yatırımcıları için benzersiz bir cazibe merkezi haline geldi.” Bolat, Türkiye’nin milli gelirinin son 22 yılda dolar bazında 6,5 kat, mal ve hizmet ihracatının ise 7,6 kat arttığını hatırlattı.
“Her 5 ticaretten biri artık e-ticaret”
E-ticaretin küresel ve yerel ölçekte gösterdiği dönüşüme dikkat çeken Bolat, pandemi sonrası hızlanan bu yükselişi rakamlarla anlattı: “Pandemi öncesi dünya genelinde ticaret içinde e-ticaretin payı yüzde 4,5–5 bandındayken, 2–3 yıl içinde yüzde 21’e çıktı. Bugün her 5 ticari işlemin biri e-ticaret üzerinden yapılıyor.” Türkiye’de de bu büyümeyi desteklemek için hayata geçirilen yasal düzenlemelerle pazar yerleri arasında adil rekabet ortamı oluşturduklarını, tüketicinin bilgilendirilmesi, iade süreçleri, cayma hakkı ve satıcı yükümlülüklerinin ise açık ve şeffaf hale getirildiğini söyledi.
Türkiye’de e-ticaret hacmi 3 trilyon TL’ye ulaştı
Bakan Bolat, Türkiye’de e-ticaretin ulaştığı ölçeği şu sözlerle dile getirdi: “2024’te Türkiye’nin toplam e-ticaret hacmi 3 trilyon TL’ye, yani yaklaşık 90 milyar dolara yükseldi. Bu, 2019’a göre TL bazında 21 katlık bir artış anlamına geliyor.” Perakende e-ticaret hacminin 1 trilyon 620 milyar TL'ye ulaştığını, bunun toplam hacmin yaklaşık yüzde 55–60’ına denk geldiğini belirten Bolat, Türkiye’nin perakende e-ticarette yüzde 18 büyürken Avrupa ortalamasının yüzde 7 seviyesinde kaldığını vurguladı. Türkiye’de toplam e-ticaret işlem sayısının 2024’te 6 milyar adede, perakende e-ticaret işlemlerinin ise 1,85 milyar adede yaklaştığını belirtti. E-ticaretin Türkiye’nin GSYH’si içindeki payı ise yüzde 6,5 olarak kaydedildi.
“Kadın girişimciler, esnaf ve KOBİ’ler bu ekosistemin güçlü aktörleri”
Türkiye’de e-ticaret alanında faaliyet gösteren işletme sayısının 600 bine ulaştığını belirten Bolat, bu şirketlerin yüzde 78,6’sının bireysel işletmelerden oluştuğunu söyledi. Bolat, “Esnaflarımızın, kadın girişimcilerimizin ve kooperatiflerin düşük maliyetlerle büyük pazarlara ulaşabildiği bir mecra haline geldi.” değerlendirmesinde bulundu.
Bolat, Türkiye’de e-ticaret yoğunluğu en yüksek sektörleri şöyle sıraladı: Yeme-içme, Giyim, ayakkabı, aksesuar, Elektronik, Ev-bahçe, mobilya-dekorasyon, Medikal, Kozmetik ve kişisel bakım.
“Ürün güvenliği kırmızı çizgimiz”
Son günlerde güvenli olmayan ürünlerden kaynaklanan üzücü olayları hatırlatan Bolat, devletin denetim sorumluluğunun yanında sektörün de iç denetim kültürüne sahip olması gerektiğini söyledi: “Ürün güvenliği, tüm bakanlıklarımız için son derece hassas bir konu. Mevzuatımızı, denetimlerimizi ve yaptırımlarımızı en sıkı şekilde uygulamaya devam edeceğiz.” Bu kapsamda 1 Nisan’da yürürlüğe giren Uzaktan Erişim Yollarıyla Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği ile e-ticarette ürün güvenliğinin AB mevzuatıyla uyumlu hale getirildiğini, 9 Eylül’de ise “E-ticarette Ürün Güvenliği Programı”nın başlatıldığını belirtti.
E-İhracatta yeni destekler ve dijital platformlar
E-ihracatı Türkiye’nin yeni büyüme alanlarından biri olarak tanımlayan Bolat, Bakanlık tarafından sağlanan pazar yeri komisyon desteği, çevrim içi mağaza destekleri ve hedef pazar programlarının önemine işaret etti. Ayrıca, KİP – Kolay İhracat Platformu ve E-KİP – Akıllı Dijital Pazar Analiz Sistemi gibi yapay zeka destekli sistemlerle firmalara hızla dijital danışmanlık sağlandığını belirtti. Bolat sözlerini şöyle tamamladı: “Kadın girişimcilerimiz, genç üreticilerimiz, KOBİ’lerimiz ve tüm işletmelerimizin dijital ticarette daha güçlü bir yere sahip olmasını istiyoruz. Ticaret Bakanlığı olarak bu süreci desteklemeye kararlıyız.”
