Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Nuri Şapkacı'nın, markaların ciro kirası ödememek için satışlarını düşük gösterdiği yönündeki açıklamaları perakende sektöründe tartışma yarattı. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Yönetim Kurulu, söz konusu iddialara ilişkin kamuoyuna kapsamlı bir yanıt verdi.
“AVM’lerin denetim yetkisi sözleşmeyle sabittir”
BMD Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, alışveriş merkezlerinin sözleşme gereği hem sabit kira hem de ciro üzerinden kira faturası düzenlediği hatırlatıldı. Açıklamada, “AVM yönetimlerinin, kiracı perakendecileri dilediği zaman denetleme yetkisi bulunmaktadır. Bu denetimler sonucunda herhangi bir uygunsuzluk tespit edilirse, AVM yönetimi kiracısına cezai işlem uygulayabilir hatta sözleşmesini feshedebilir” ifadeleri yer aldı.
“AVM’ler ciroları anlık olarak izleyebiliyor”
BMD açıklamasında, birçok AVM yönetiminin mağaza kasa sistemlerine kendi sistemlerini entegre ederek satış cirolarını anlık olarak izleyebildiği belirtildi. Bu sayede şeffaflığın sağlandığına dikkat çekilerek, sistemin kötüye kullanımına karşı da önlemlerin mevcut olduğu vurgulandı.
“AYD Başkanı’nın açıklaması somut verilerle desteklenmeli”
AYD Başkanı Nuri Şapkacı'nın, markaların yüzde 10’unun sorunlu olduğu yönündeki açıklamasına da tepki gösterilen açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Eğer bu iddia doğruysa, Türkiye genelinde faaliyet gösteren yaklaşık 70 bin kiracıdan 7 bini sorunlu anlamına gelir. Böyle bir durumda, hangi AVM’lerde hangi markalarla ihtilaf yaşandığı ve bu mağazalar hakkında hangi yasal işlemlerin başlatıldığı kamuoyu ve Ticaret Bakanlığı ile paylaşılmalıdır. Aksi takdirde, tüm markalar ve perakendeciler haksız yere zan altında bırakılmış olacaktır.”
“Ticaret Bakanlığı denetimlerinin sonuçları ortada”
BMD, Ticaret Bakanlığı’nın 2024 yılı içerisinde 45 AVM’de gerçekleştirdiği denetimlerde 65 milyon TL tutarında “uygunsuzluk” cezası kestiğini hatırlattı. Ayrıca, son 4 yıldır döviz kuru üzerinden yaşanan sorunların, perakendecilerin yüzde 200’e varan oranda daha yüksek kira ödemesiyle sonuçlandığı vurgulandı.
“Müşteri konumundaki perakendecilere karşı hasmane tutum ticari teamüllere aykırıdır”
BMD Yönetim Kurulu, AYD Başkanı’nın bu açıklamalarını “müşteri konumundaki perakendecilere karşı hasmane bir yaklaşım” olarak değerlendirdi ve bunu ticari teamüllerle bağdaştırmanın mümkün olmadığını belirtti. Sektörün üretim ve turist satışlarında ciddi bir dar boğazdan geçtiği bu dönemde, AYD yönetiminin daha sorumlu bir dil ve tutum benimsemesi çağrısında bulunuldu.
“Daha yapıcı bir yaklaşım bekliyoruz”
Son olarak, açıklamada perakende sektörünün tüm taraflarının mevcut zorlu ekonomik koşullarda iş birliği ve karşılıklı anlayışla hareket etmesi gerektiği vurgulanarak, AYD yönetimi sorumlu davranmaya davet edildi.