Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), 40. kuruluş yıldönümünü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye Cumhuriyeti Bakanlarının katılımıyla düzenlenen ‘Ustalara Saygı Ödül Töreni’ ile kutladı. Tören kapsamında dört özel ödül takdim edildi. Açılış konuşmasını yapan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, DEİK’in kuruluşundan günümüze kadar geçen süreçteki önemine ve Türkiye ekonomisinin ulaştığı başarıların altını çizdi.
Bakan Ömer Bolat konuşmasında, “1985 yılında Türk girişimcisinin hukukunu korumak, küresel rekabetteki gücünü artırmak amacıyla merhum Başbakanımız Turgut Özal tarafından kurulan DEİK’in 40. kuruluş yıldönümünü kutluyoruz. Nice yıldönümlerini hep birlikte kutlamayı temenni ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
DEİK’in, Türk iş dünyasının tüm çatı kuruluşları ile birlikte özel sektörün “dışa açılan yüzü” ve “temsilcisi” haline geldiğine vurgu yapan Bolat, “Değerli Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, dış politikada ve uluslararası diplomasi sahnesinde güçlenen, bölgesel bir güç, küresel bir aktör ve dünya barışının tesisinde oyun kurucu haline gelen Türkiye’mizin ticaret diplomasisindeki markası da DEİK olmuştur.” dedi.
Türkiye’nin uluslararası platformlardaki saygınlığına ve iş dünyasının dinamizmine dikkat çeken Bolat, “Dünya sahnesinde tüm ülkeler nezdinde saygın, güvenilir ve itibarlı bir ortak olan, küresel barış ve refahı gözeten, uluslararası platformlarda mazlum coğrafyaların sesi olan ülkemizin bu gücü, iş dünyamıza da dinamizm kazandırmıştır. Böylece DEİK, 150 iş konseyimiz ve 4.000’e ulaşan üyesiyle ülkemizin sınırları aşan gücüne güç katmıştır.” dedi.
“Son 22 yılda yıllık ortalama %5,3 oranında büyüme"
Konuşmasında Türkiye ekonomisinin son 22 yıldaki büyüme performansını detaylandıran Ticaret Bakanı Bolat, “Son 22 yılda yıllık ortalama %5,3 oranında büyüme sağladık. Milli gelirimiz, 2002’de 238 milyar dolardan 2024’te 1 trilyon 322 milyar dolara yükseldi. Bu yıl sonunda Allah’ın izniyle 1,4 trilyon doları aşacağız. Hamdolsun, Türkiye son 10 yılda dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olmuştur.” dedi.
Türkiye’nin dış ticaretteki başarılarına dikkat çekerek, “Bu büyüme performansının merkezinde, 22 yıl boyunca sürdürülen reformlar, dışa açık büyüme modeli, ulaşım, altyapı, sanayi, tarım, enerji, savunma sanayii ve özellikle dış ticarette elde edilen başarılar vardır. 2002’de 36 milyar dolar olan mal ihracatımız, geçen yıl 7,5 kat artarak 262 milyar dolara ulaşmıştır. Bu yılın ilk 7 ayında da %5,2 artışla 156,4 milyar dolara eriştik.” ifadelerini kullandı.
Bakan Bolat ayrıca, “1980’de yalnızca 8,9 milyar dolar olan ihracatımız ve %0,14 olan küresel ticaret payımız, 2024 sonunda %1,3’e yükselmiştir. Otomotivde yıllık 1,5 milyon adet üretimle AB’nin en büyük 3. üreticisiyiz. Tekstil ve konfeksiyonda 32 milyar dolar, kimya sektöründe 35 milyar dolar, tarım ürünlerinde ise 32,5 milyar dolarlık ihracata ulaştık.” dedi.
"Temmuz’da ilk kez 25 milyar doları aştık"
2025 yılına dair önemli ihracat rekorlarına da değinen Bolat, “Mayıs ve Temmuz 2025’te tarihin en yüksek aylık ihracat rekorlarını kırdık. Temmuz’da ilk kez 25 milyar doları aştık. 28 Mart 2025’te ise günlük 2 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Temmuz 2025 itibarıyla son 12 ayda 263,4 milyar dolarla Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesine ulaştık.” şeklinde konuştu.
Orta-yüksek ve yüksek teknoloji ürün ihracatındaki artışa da işaret eden Ticaret Bakanı, “2002’de 10 milyar dolar olan orta-yüksek ve yüksek teknoloji ürün ihracatımız, 2024’te 110 milyar dolara çıkmış ve toplam ihracatımızın %22,5’ine ulaşmıştır. Savunma sanayii ihracatımız ise 250 milyon dolardan 7 milyar 152 milyon dolara yükselmiş, dünyada 11. sıraya çıkmıştır.” dedi.
Hizmet ihracatındaki büyümeyi de vurgulayan Bolat, “Müteahhitlik, turizm, sağlık, eğitim, dizi-film, kültür, danışmanlık ve fuarcılık dahil olmak üzere geçen yıl 115 milyar dolarlık hizmet ihracatı gerçekleştirdik. Bu yıl hedefimiz 121 milyar dolardır.” ifadelerini kullandı.
“Turizmde dünyada 4. sıradayız"
Turizm, lojistik ve müteahhitlik sektörlerinin rakamlarına da yer veren Bakan, “Turizmde 62 milyon ziyaretçi ile dünyada 4. sıradayız. Lojistikte 100 milyar dolar büyüklüğe ulaştık. Sağlık turizminde 3 milyar, eğitim turizminde ise 3 milyar dolar gelir elde ettik. Müteahhitlik sektörümüz, bugüne kadar 137 ülkede 545 milyar dolar değerinde 12.600 proje üstlenmiştir; bunun 500 milyar doları son 22 yılda gerçekleşmiştir.” dedi.
2025 ihracat hedeflerine ilişkin bilgi veren Bolat, “Sayın Cumhurbaşkanım, bu yıl başında siz bize, Türkiye İhracatçılar Meclisi ile birlikte 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı hedefi verdiniz. İnşallah bu hedefi de başaracağız. Tıpkı 2024’te koyduğunuz 375 milyar dolarlık hedefi başardığımız gibi.” dedi.
Yakın coğrafyadaki ülkelerle ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi yönündeki çalışmaları aktaran Bolat, “Irak ile yeni bir ticaret mekanizması kurduk, İran ile ürün kotalarında çözüm sağladık. Suriye ile eğitim ve işbirliği anlaşmaları imzaladık.” ifadelerini kullandı.
Gazze’de yaşanan olaylar nedeniyle İsrail ile ticaretin tamamen durdurulduğunu belirten Bolat, “Gazze’de yaşanan insanlık dışı soykırıma karşı, 2 Mayıs 2024’te İsrail ile ticareti tamamen durdurma kararı aldık ve bu kararımız devam etmektedir.” dedi.
2025 yılı için uluslararası etkinlik planlarına da değinen Bakan, “2025 yılında da dünyanın en uzak köşelerine ihracatçılarımızla ulaşmaya devam edeceğiz. Eylül ayında New York’ta 40. Amerikan-Türk Konferansı’nı, Ekim’de Türkiye-Afrika Ekonomi Forumu’nu, Kasım’da Türkiye-AB İş ve Ekonomi Zirvesi’ni gerçekleştireceğiz.” dedi.
Konuşmasını, “Diplomasiyle büyüyen ticaret, ticaretle büyüyen Türkiye” anlayışıyla çalışmaların devam edeceğini belirterek ve 41. kuruluş yıldönümünün DEİK’in stratejik vizyonunu daha da güçlendirmesini Cenab-ı Allah’tan niyaz ediyorum.” sözleriyle tamamladı.
Ustalar ödüllendirildi
DEİK/Türkiye-Cezayir, DEİK/Türkiye-Etiyopya ve DEİK/Türkiye-Slovenya İş Konseyleri’nin eski Başkanı Emre Aykar, DEİK Yönetim Kurulu’nun merhum eski üyesi İbrahim Çağlar, DEİK Şeref Üyesi merhum Nejat Eczacıbaşı ile DEİK Yönetim ve İcra Kurulu’nun eski üyesi Halim Mete ödüle layık görüldü.
Merhum İbrahim Çağlar adına ödülü oğlu Mehmet Çağlar teslim alırken, merhum Nejat Eczacıbaşı’nın ödülü ise oğlu ve Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı tarafından alındı.
