Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen KKDİK Yönetmeliği’nin uygulanmasını kolaylaştırmak ve süreci hızlandırmak amacıyla hazırlanan “KKDİK Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” 12 Ağustos 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle kimyasal maddelerin güvenli yönetimi sürecinin hız kazandığını belirterek, “31 Ekim 2025 tarihine kadar ön kayıt (MBDF) bilgileri Bakanlığa iletilmeli ve yıl sonuna kadar lider firmalar belirlenmeli” dedi.
Pelister, KKDİK’e uyum sağlamanın, ülkemizin kalkınması, yabancı sermayenin güvenceye alınması ve gümrük birliği çerçevesinde üretim ile ihracat kapasitesinin artırılması açısından kritik olduğunu vurguladı.
Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (KKDİK), Türkiye’de yıllık 1 ton ve üzeri üretilen veya ithal edilen tüm kimyasal maddeleri kapsıyor. Kimya, plastik, otomotiv, tekstil ve boya gibi sektörler bu kapsamda yer alıyor. 12 Ağustos 2025’te yürürlüğe giren “KKDİK Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” ile kimyasal kayıt süreçlerinde kritik tarihler netleşti, lider firma belirleme ve geçici kayıt prosedürleri açıklığa kavuştu. Ayrıca sektör içi koordinasyonu sağlamak amacıyla danışma mekanizmaları güçlendirildi.
Bakanlık, KKDİK kapsamında Türkiye’de kimyasalların güvenli yönetimini, insan sağlığı ile çevrenin korunmasını ve AB mevzuatıyla uyumlu bir denetim sistemini hedefliyor. Bu nedenle üretici ve ithalatçı firmalar, belirlenen tarihlerde maddelerinin ön kayıt ve kayıt işlemlerini tamamlamalı, değerlendirme ve izin süreçlerine uygun hareket etmeli.
KKDİK kapsamında tüm potansiyel kayıt ettiren firmalar, 31 Ekim 2025 tarihine kadar Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) üzerinden ön kayıt bilgilerini Bakanlığa iletmek zorunda.
Pelister, KKDİK’e uyum sağlamanın serbest ticaret ve rekabet açısından önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Usul ve Esaslar, yerli ve yabancı kimya sektöründeki aktörlerin plan, program ve bütçelerini öngörmelerine netlik kazandırdı. Bu sürecin fiilen işlerlik kazanabilmesi için Kimyasal Kayıt Sistemi’nin acilen devreye girmesi gerekiyor.”
KKDİK kaydının pazarda büyük avantaj sağladığını belirten Pelister, “Türkiye’de üretim yapan veya yurtdışından Türkiye pazarına kimyasal arz eden tüm firmalar, ister üretici ister ithalatçı olsun, KKDİK’e tam uyum göstermeli. Önce ön kayıt, ardından kayıt sürecine katılmak zorundalar. Tam kayıt yapılamayan durumlarda geçici kayıt yapılmalı ve bilgiler Bakanlık sistemine yüklenmeli. Eğer bir firma üretimini hem Türkiye hem AB pazarına sunuyorsa, her iki mevzuata da uyum sağlamak zorunda. KKDİK kaydı olan ürün, pazarda önemli avantaj sağlar” dedi.
Pelister ayrıca, yükümlülüklerini yerine getirmeyen firmaların ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceğini belirterek, “KKDİK sadece bir kayıt sistemi değil; kimyasalların insan sağlığı ve çevreye etkilerini değerlendirme, güvenli kullanım koşullarını belirleme ve tehlikeli kimyasalların izlenmesini sağlama amacı taşıyor. Firmaların tedarik zinciri boyunca işleyişlerini sürdürebilmeleri için mevzuat yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmeleri şart. Aksi takdirde pazar payı kaybı ve ciddi cezai yaptırımlar söz konusu olabilir” ifadelerini kullandı.
Önemli tarihler 31 Ekim ve 31 Aralık 2025
Firmaların öncelikle kendi madde envanterlerini gözden geçirerek KKDİK kaydı gerektiren maddeleri belirlemeleri, tonaj bantları ve tehlike sınıflarını netleştirmeleri gerekiyor. Pelister şöyle devam etti: “Kimyasallar belirlendikten sonra KKS üzerinden ön kayıt yapılarak MBDF’ye katılım sağlanmalı ve lider firma belirleme süreci için hazırlık yapılmalı. Ön kayıtlar için son tarih 31 Ekim 2025, lider firmaların seçimi için son tarih ise 31 Aralık 2025’tir.”
RGS Danışmanlık AŞ, Tek Temsilcilik ve Danışmanlık hizmetlerini sürdürüyor
Sürece yeterli Kimyasal Değerlendirme Uzmanı (KDU) personeli bulunmayan firmalar, danışmanlık hizmetine ihtiyaç duyabiliyor. Pelister, “Özellikle KOBİ’ler, REACH Tüzüğü kapsamında deneyimli profesyonel danışmanlık firmalarından uzman desteği alabilir. İKMİB olarak ihracatçılarımızın bu süreci sorunsuz tamamlamaları için yanlarında olmaya ve destek vermeye devam edeceğiz. 2008’de AB REACH Tüzüğü kapsamında hizmet vermek amacıyla Brüksel’de kurulan Reach Global Services (RGS) firmamızın İstanbul’daki şubesi RGS Danışmanlık AŞ, KKDİK uyumu kapsamında Tek Temsilcilik ve Danışmanlık hizmetlerini sunmaya devam ediyor” dedi.
