Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), 38. Olağan Mali Genel Kurulu, 40. Yıl Gala Yemeği ve 4. Ustalara Saygı Ödül Töreni’ni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teşrifleriyle 8 Ağustos 2025’te İstanbul’da düzenledi. Törene, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, diplomatik misyon temsilcileri ve Türk iş dünyasının önde gelen isimleri katıldı. Etkinlik, DEİK Başkanı Nail Olpak’ın ev sahipliğinde gerçekleşti.
Bu yıl 40. kuruluş yılını kutlayan DEİK, “Ustalara Saygı” ödülleriyle, küresel ticari diplomasi yolculuğuna değer katan üyelerine vefasını gösterdi. Törende, Türk özel sektörüne ve DEİK ailesine önemli katkılar sunan duayen iş insanları Emre Aykar, merhum İbrahim Çağlar, merhum Nejat Eczacıbaşı ve Halim Mete ödüllerini aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında DEİK’i “Türk iş dünyasının uluslararası alandaki lokomotif kuruluşu” olarak nitelendirdi. Turgut Özal’ın ülkeye bir armağanı olarak gördüğü DEİK’in 40 yılda 153 İş Konseyi ve yaklaşık 5 bin üyesiyle dünya çapında güçlü bir ağ kurduğunu belirten Erdoğan, “Bugün 40 yaşındaki bu çınar, tecrübesi ve olgunluğuyla geleceğe çok daha güçlü adımlarla ilerleyecektir” dedi.
Ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Cumhurbaşkanı, milli gelirin ilk kez 1 trilyon doları aşarak 1 trilyon 371 milyar dolara ulaştığını ve Temmuz 2025’te 25 milyar dolar ile cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık mal ihracatının gerçekleştiğini söyledi. Erdoğan, dış ticaret açığının son dokuz ayın en düşük seviyesine indiğini vurgulayarak, “2002’de yıllık 36 milyar dolar olan ihracatımız bugün sadece bir ayda 25 milyar dolara ulaşabiliyor” ifadelerini kullandı.
Küresel jeopolitik riskler ve çatışmaların yarattığı zorluklara da değinen Erdoğan, iş dünyasının bu süreçte yeni pazarlar bularak süreci yönettiğini belirtti. “Potansiyel fırsatları değerlendirerek ülkemizi küresel sistemde en iyi noktaya taşımaya çalışıyoruz” diyen Erdoğan, ihracatçılar başta olmak üzere tüm girişimcilere verdikleri desteğin süreceğini vurguladı.
Bolat: "DEİK 40 yıl içinde Türkiye'nin ticaret diplomasisindeki markası oldu"
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ise, DEİK'in Türk özel sektörünün dışa dönük yüzü, vitrini ve temsilcisi olduğunu ifade ederek "40 yıl içerisinde DEİK, kurucusu olan Türk iş dünyasının tüm çatı kuruluşları ile birlikte, Türk özel sektörünün dışa dönük yüzü, vitrini ve temsilcisi haline geldi. Dış politikada ve uluslararası diplomasi sahnesinde güçlenen, böylece bölgesel güç, küresel aktör ve dünya barışının tesisinde oyun kurucu haline gelen Türkiye'nin ticaret diplomasisindeki markası da DEİK oldu. Dünya sahnesinde, "tüm ülkeler nezdinde saygın, güvenilir ve itibarlı bir ortak olan", "küresel barışa ve refaha öncülük eden", "tüm uluslararası platformlarda mazlum coğrafyaların sesi olan" ülkemizin gücü, iş dünyamıza da dinamizm vermiş, böylece DEİK de 153 iş konseyi ile ülkemizin kıtaları aşan gücüne güç katmıştır. Türkiye, son 10 yılda dünyada en hızlı büyüyen ekonomiler arasında. Bu büyüme performansının tam merkezinde, ülkemizin dış ekonomik ilişkiler ve ihracat başarısı yer alıyor. 2002 yılında 36 milyar dolar olan mal ihracatımız, 2024 yılında yaklaşık 7,5 kat artışla 262 milyara ulaştı. Temmuz 2025 itibarıyla son 12 aylık mal ihracatımız, Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesi olan 269,4 milyar dolara çıkarak tarihi bir rekora imza attı. Bu tablo, Türkiye'nin sadece bölgesinde değil, küresel ticarette de güçlü, istikrarlı ve yükselen bir aktör olduğunu ispatlıyor. 2025 yılında da dünyanın en uzak köşelerine iş insanlarımız ile beraber ulaşmaya devam edeceğiz. DEİK ile iş birliği halinde Eylül ayında New York'ta "40. Amerikan-Türk Konferansı (ATC)" ve "ABD'de 17. Türkiye Yatırım Konferansı"nı düzenleyeceğiz. Bu yıl 16-17 Ekim tarihlerinde ise yine 54 Afrika ülkesinden Bakan ve İş insanlarının katılımlarıyla "Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu"nu tertip edeceğiz. 'Diplomasiyle Büyüyen Ticaret, Ticaretle Büyüyen Türkiye' anlayışı ile çalışmalarımızı sürdüreceğiz" dedi.
Olpak: "40. yılını kutlayan DEİK, küresel arenada çok büyük etki alanı oluşturdu"
Bu yıl 40. yılını kutlayan DEİK'in ticari diplomasi birikiminin olgunlaştığını, ülkemizde ve dünyada itibarının arttığını belirten DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK'in bugün küresel arenada çok büyük bir etki alanı oluşturduğunu kaydetti. Olpak, "40 yıl, şirketler ve kurumlar için istikrar ve başarının göstergesidir. 40 yıl önce, merhum Cumhurbaşkanımız Özal'ın arzusuyla kurulan DEİK olarak, Türk iş dünyasının dış ekonomik ilişkilerini koordine ediyoruz. Bugün de geçmişimizden aldığımız güçle daha bilge, daha kararlı adımlarla yolumuzda ilerliyoruz. 2014 yılında, Sayın Cumhurbaşkanımızın yeniden belirlediği vizyonla yapılanan ve geçirdiği dönüşümle bugünkü haline ulaşan DEİK'te; kurumsallaşma, etkinlik, liyakat, sürdürülebilirlik, güçlü finansal yapı, tüm paydaşlarla açık iletişim ve sonuç odaklı olmak temel kavramlarımız oldu. Ve bugün, Bosna'dan Şili'ye, Tanzanya'dan Japonya'ya, Endonezya'dan Hollanda'ya kadar, tüm dünyada 153 konseye sahip büyük bir aile olduk" dedi.
Olpak: "Yeni döneme sıra dışı çalışmalarla damga vuracağız"
DEİK olarak her yıl, dünyanın her yerinde iki binin üzerinde Ticari Diplomasi faaliyeti gerçekleştirdiğine dikkat çeken Olpak, yeni dönemde sıradanın dışında bakış açılarıyla Türk iş dünyasına daha fazla fayda üretmeyi hedeflediklerini söyledi. Olpak, "İkinci 40 yılımıza girerken, Amerika ve Almanya İş Konseylerimizde başlattığımız, daha etkin ve nitelikli hale getirerek diğer iş konseylerimize de yayacağımız yeni yol haritalarımız var. Öncelikle 10 iş konseyimizde ve devamında 20 İş Konseyimizde; ölçülebilir ve etki analizleriyle sonuçları ortaya koyulan lobi çalışmalarımızla yeni döneme damga vuracağız. Güncel bilginin anlık akışının sağlandığı altyapımızla, sorunlara çözüm önerileriyle birlikte odaklanan, fırsatlara zamanında imkân oluşturan anlayışımızla, yeni ufuklara yelken açacağız. Dünyada yaşanan baş döndürücü gelişmelere; küresel rekabet, yeşil ve dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik ve kapsayıcı büyüme gibi alanlarda, ezber dışı çalışmalarla ışık tutacağız" diye konuştu.
Olpak: "Ticaret savaşları ve bloklaşmalar hepimizi zorlayacak"
Konuşmasında küresel ticarette yaşanan gelişmelere ve dünyadaki servet dağılımına da değinen Olpak şöyle dedi: "Görünen o ki, ticaret savaşları ve bloklaşmalar hepimizi zorlayacak. İşte bu noktada, yeni dönem stratejimiz çok daha büyük önem taşıyor. Dünyada ihracatın ivmesinin azaldığı bu süreçte; gıda-enerji ve savunma alanlarına, hizmet ticareti, elektronik ticaret, ülkemize uğramayan transit ticaret, yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik alanlarına daha fazla odaklanmamız önemli olacak."
Olpak: "Küresel servet adil dağılmıyor. Dolar milyarderleri son yılda 3 kat artarken, yakında dolar trilyonerleri ortaya çıkacak"
Tüm dünyada refah artıyor, ama servet adil dağılmıyor ve küresel servet dağılımındaki eşitsizlik gün geçtikçe arttığını belirten Olpak, "Dünya nüfusunun en alt kesimini oluşturan yüzde 50'si küresel servetin sadece yüzde 2'sine sahipken, ikinci yüzde 40'lık kesim ise yüzde 22'sini elinde bulunduruyor. En üstteki yüzde 10'luk kesim ise toplam servetin yüzde 76'sına hükmediyor. Daha çarpıcı olansa, en zengin yüzde 1'lik grup küresel servetin yüzde 48'ine sahip. 10 yıl önce bu oran yüzde 39 idi ve son 10 yılda varlıkları 34 trilyon dolar arttı. Salgın döneminde artan servetin 3'te 2'sinin bu kesime gitmesi de manidar. Dolar milyarderleri son yılda 3 kat artarken, yakında dolar trilyonerleri ortaya çıkacak. Ve bu çarpık oran maalesef her yıl daha da kötüleşiyor. 2020 sonrasında, dünya nüfusunun yüzde 60'ı göreceli olarak daha da yoksullaştı. Küresel servetin belirli ellerde yoğunlaşması da, sadece ekonomik açıdan değil, sosyal ve siyasal açıdan da ciddi bir tehdit. Öyle görünüyor ki, önümüzdeki süreçte küresel ticaretten yeni finansal mimarilere, dijital iş modellerinden siyasi ve ekonomik bloklaşmalara kadar köklü dönüşümler yaşanacak ve yeni bir dünya düzeni kurulacak. Bu süreçte bize düşen görev; bu değişimlerden etkilenen veya değişime adapte olan değil, değişimi belirleyenler arasında olarak ekonomik ve sosyal gelişimimizi artırırken, diğer yandan da küresel servet eşitsizliği ve soykırım noktasına varan vahşi katliamları durdurabilecek gerekli ve yeterli imkanlara sahip olmaktır" dedi.
Ödül alan ticari diplomasi ustaları;
§ Emre Aykar, DEİK/Türkiye-Cezayir, DEİK/Türkiye-Etiyopya ve DEİK/Türkiye-Slovenya İş Konseyleri Eski Başkanı
§ İbrahim Çağlar, DEİK Yönetim Kurulu Eski Üyesi. İbrahim Çağlar adına ödülü, oğlu Mehmet Çağlar'a takdim edildi.
§ Halim Mete, DEİK Yönetim ve İcra Kurulu Eski Üyesi
§ Nejat Eczacıbaşı, DEİK Şeref Üyesi. Nejat Eczacıbaşı adına ödülü oğlu Bülent Eczacıbaşı'na takdim edildi.
