Türkiye’nin ihracat ve üretim odaklı kalkınma stratejilerinin önemli bir ayağını oluşturan serbest bölgeler, 2025 yılının ilk yarısında 13 milyar 823 milyon dolarlık ticaret hacmiyle dikkat çekici bir performansa imza attı. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türkiye genelinde faaliyet gösteren 19 serbest ticaret bölgesi, yılın ilk 6 ayında istikrarlı bir ekonomik faaliyet grafiği sergilerken, ihracat odaklı üretimin merkezi olmayı sürdürdü.
Ocak-Haziran 2025 döneminde serbest bölgelerden yurtdışına gerçekleştirilen ihracat 6 milyar 176 milyon dolara ulaştı. Bu rakam, toplam ticaret hacminin yaklaşık %45’ini oluşturdu. Aynı dönemde yurtiçinden serbest bölgelere yapılan ticaret 1 milyar 620 milyon dolar olurken, bölgelerden yurtiçine yapılan ticaret hacmi 1 milyar 984 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Yurtdışından serbest bölgelere yapılan ithalat ise 4 milyar 43 milyon dolarlık hacmiyle önemli bir yer tuttu.
| Ticaret Hareketi | Ticaret Hacmi (Milyon Dolar) |
|---|---|
| Yurt içinden bölgelere | 1.620 |
| Bölgelerden yurt dışına | 6.176 |
| Yurt dışından bölgelere | 4.043 |
| Bölgelerden yurt içine | 1.984 |
| Toplam | 13.823 |
Serbest Bölgeler İstihdam ve Yatırımı da Sırtlıyor
Haziran 2025 itibarıyla serbest bölgelerde çalışan kişi sayısı 92 bin 978 olarak kayıtlara geçti. Bu bölgeler, sadece ihracat ve üretim açısından değil, istihdama sağladığı katkı ile de stratejik önemini sürdürüyor. Vergi avantajları, kâr transferi kolaylığı, ucuz altyapı ve hem yerli hem de yabancı pazarlara erişim kolaylıkları sayesinde serbest bölgeler, girişimciler ve yatırımcılar için cazip bir zemin sunuyor.
Sektörel Yoğunluk: Yazılımdan Gemi İnşasına
Serbest bölgelerde üretim ve ticaretin en yoğun olduğu sektörler arasında yazılım, yat ve gemi inşası, gemi bakım-onarımı, medikal cihaz üretimi, otomotiv, hazır giyim, deri ürünleri ve Ar-Ge faaliyetleri öne çıktı. Bu alanlardaki yatırımcılar, hem teknik altyapının güçlü olması hem de dış ticarete açık sistemin sunduğu kolaylıklarla önemli avantajlar elde ediyor.
2024 Yılında 27,6 Milyar Dolarlık Hacim Gerçekleşmişti
2024 yılının tamamında serbest bölgelerdeki ticaret hacmi 27 milyar 691 milyon dolar olarak kaydedilmişti. 2023 yılında ise bu rakam 30 milyar 688 milyon dolardı. 2025’in ilk 6 ayındaki rakamlar, yıl sonu için benzer bir seviyeye ulaşılabileceğine işaret ediyor.
Serbest Bölgeler Türkiye’nin Rekabet Gücünü Artırıyor
Ticaret Bakanlığı yetkilileri, serbest bölgelerin ihracata dayalı büyüme stratejisi açısından kritik rol üstlendiğine dikkat çekiyor. Küresel ticaret ağlarına entegrasyonun hızlandığı bu alanlarda faaliyet gösteren firmalar, hem Türkiye’nin dış ticaret dengesine katkı sağlıyor hem de yüksek katma değerli ürünlerle marka değerini yükseltiyor.
