1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek olan yeni yönetmelik kapsamında, kamu ihalelerine katılacak firmalardan “yerli malı belgesi” alabilmeleri için üretimde kullandıkları hammaddenin de yerli olduğunu belgelemeleri istenecek. Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz, bu yeni düzenlemenin özellikle hammadde açısından yüksek oranda ithalata bağımlı olan sektörlerde uygulanabilir olmadığını vurgulayarak, sanayicilerin mağdur olabileceği uyarısında bulundu.
Karadeniz, “Plastik sektörü hammadde bakımından yüzde 85 oranında dışa bağımlı. Bazı mühendislik plastiklerinde ise bu oran neredeyse yüzde 100. Böyle bir ortamda firmaların yerli hammadde kullandığını belgelemesi gerçekçi değil. Bu zorunluluk, hem sanayicileri kamu ihalelerinden dışlayabilir hem de üretim süreçlerini sekteye uğratabilir,” ifadelerini kullandı.
Sektördeki yerli hammadde üretiminin yetersizliğine de dikkat çeken Karadeniz, “Türkiye’nin en büyük petrokimya üreticisi olan Petkim, iç piyasanın ancak yüzde 10-15’lik kısmına hitap edebiliyor. Üstelik büyük sanayi kuruluşları, teslimat süreleri ve tedarik sorunları nedeniyle Petkim’den hammadde temin etmekte zorlanıyor,” dedi.
PLASFED Başkanı Ömer Karadeniz, yeni düzenlemenin gözden geçirilmesini ve yerli malı belgesi uygulamasında sektör gerçeklerinin dikkate alınmasını talep ederek, aksi durumda kamu projelerinde tedarik zincirinde ciddi aksamalar yaşanabileceği uyarısında bulundu.
“Sanayici gerçeklerine uygun politikalar şart”
Karadeniz, düzenlemenin iyi niyetle hazırlandığını ancak uygulamada sektör gerçeklerine uygun hale getirilmediği takdirde sanayiciyi mağdur edebileceğini belirtti. Yönetmeliğin “esaslara” dair kısmının henüz netleşmediğini ifade eden PLASFED başkanı, ilgili bakanlıklarla görüşme ve istişarelerin sürdüğünü açıkladı.
Sanayicinin kamu alımlarına katılımının zorlaştırılmasının üretim kapasitesini ve istihdamı olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken Karadeniz, “Yerli üretimi teşvik edecek politikalar elbette önemlidir, ancak bu teşvikler reel piyasa koşulları ve üretim altyapısı dikkate alınarak hayata geçirilmelidir. Yerli üreticinin hammaddesinin de yerli olduğunu ispatlamak zorunluluğu, ülkemizde yetersiz hammadde üretimi nedeniyle, üretimi daha da zorlaştıran bir unsur olabilecektir” diye konuştu.
“Uygulamada mağduriyet riski”
Yeni düzenlemenin etkilerine dair örnek de veren Karadeniz, şu uyarıda bulundu:
“Bir belediye, kimsesiz çocuklar için oyuncak ya da puzzle türü ürünler almak üzere bir kamu ihalesi açabilir. Yerli üretim yapan bir firma, üretim yaptığı ürünün hammaddesinin menşei nedeniyle bu ihaleye katılamayabilir. Bu hem kamu hizmetinde aksamaya hem de sanayicinin mağduriyetine yol açabilir.”
Çatı kuruluş PLASFED başkanı, sektörün karşı karşıya kaldığı sorunlara dikkat çekmeye, çözüm önerileri sunmaya ve ilgili kurumlarla iş birliği içinde çalışmaya devam edeceklerini bildirdi.
