Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD), Konya Bayır Diamond Otel’de düzenlediği “En Değerli Giysim Ayakkabım” başlıklı sektör toplantısıyla ayakkabı ve yan sanayi temsilcilerini bir araya getirdi. Yoğun ilgi gören buluşmada, sektörün güncel sorunları ve çözüm önerileri masaya yatırıldı.
Toplantıya Konya Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Fahrettin Doğru, Konya Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Mehmet Zahid Çatlı, Konya Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı ve Konya Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Kemal Özarpa, Konya Ticaret Odası Meclis Üyeleri Ali Deresoy ve Mesut Dikbaş, AYKENT Ayakkabıcılar Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Sami Özçatal, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçı Birlikleri temsilcileri ile AYSAD Başkanı Sait Salıcı ve çok sayıda sektör paydaşı katılım sağladı.
AYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Sait Salıcı, açılış konuşmasında sektörün ekonomik konjonktürden derin şekilde etkilendiğine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Artan maliyetler, yüksek faiz oranları nedeniyle zorlaşan finansmana erişim, ihracatçıyı zorlayan düşük döviz kuru ve daralan talep ortamında ayakta kalmaya çalışıyoruz. Ekonomik dalgalanmalar ve küresel rekabet koşullarıyla mücadele halindeyiz. Ancak her kriz, aynı zamanda fırsatları da içinde barındırır. Bugün de bu fırsatları görebilecek vizyona sahibiz.”
Salıcı, sektörün yıllık cirosunun 5 milyar dolar seviyesinde olduğunu, 2023 yılı ihracatının ise 1.2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini vurguladı. Ayakkabı ve yan sanayi alanında doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 400.000 kişinin istihdam edildiğini aktaran Salıcı, Türkiye’nin ayakkabı yan sanayinde – özellikle taban, saya, deri ve aksesuar üretiminde – Çin’den sonra dünyada önemli bir merkez haline geldiğini ifade etti.
Konuşmasında üretim maliyetlerindeki artışa ve bunun küresel rekabette yarattığı baskıya da değinen Salıcı, Mısır ve Çin kaynaklı dolaylı ithalat tehdidine dikkat çekti. Mısır’ın Serbest Bölge uygulamasıyla Çin’den gelen yarı mamullerin burada işlenerek Türkiye’ye “terbiye edilmiş deri” adıyla gümrüksüz ya da düşük vergili giriş yaptığını belirten Salıcı, bu durumun yerli üretici aleyhine ciddi bir haksız rekabet ortamı oluşturduğunu vurguladı.
“2023’te Mısır’dan yapılan ayakkabı ithalatı %40 oranında arttı. Çin’deki düşük maliyetli üretim baskısı nedeniyle Türk ayakkabısı Çin’e kıyasla %30-40 daha pahalı hale geliyor. Çin’den doğrudan ithalatta %15-25 arasında değişen gümrük vergisi uygulanırken, Mısır’dan gelen ürünler %0-8 seviyesinde vergiyle ülkeye giriyor. Bu tablo, sektörümüzün rekabet gücünü tehdit eder nitelikte,” dedi.
Toplantı, sektördeki güncel sorunların daha yakından değerlendirildiği ve çözüm önerilerinin paylaşıldığı oturumlarla devam etti. Katılımcılar, iş birliği içinde hareket edilmesinin ve ortak bir vizyon etrafında birleşilmesinin sektörün sürdürülebilirliği açısından kritik önem taşıdığı konusunda fikir birliğine vardı.
İhracatta yaşanan zorluklara da değinen Salıcı, ABD gümrük politikaları nedeniyle ek vergilerle karşılaşıldığını ve Avrupa'da enflasyon nedeniyle talep düşüşü yaşandığını, 2023'te AB'ye ihracatın %12 azaldığını belirtti. Rakamlarla ihracattaki düşüşü gözler önüne seren Salıcı, 2021'de 1.5 milyar dolar olan ihracatın, 2023'te 1.2 milyar dolara gerilediğini ve 2024 için 800 milyon dolar beklendiğini ifade etti.
Köklü bir dönüşüm için toplandıklarını belirten Salıcı, “Dünya değişti, pazarlama, üretim, teknoloji, iş gücü, müşteri beklentileri değişti. Ve biz, değişimi geride bırakıp dönüşümü benimsemek zorundayız. Eski bildiklerimizi unutmalı, yeni üretim sistemlerine geçmeliyiz. Dijitalleşme, sürdürülebilir üretim, esnek tedarik zincirleri, yenilikçi tasarımlar ve katma değerli ürünler artık bir seçenek değil, bir zorunluluk. Bugün, sektörümüz için yeni bir dönem başlatma fırsatına sahibiz. Birlikte hareket edersek sektörü yeniden şekillendirebiliriz. Artık böyle yaptık böyle gider devri bitti. Bugünden itibaren nasıl daha iyi yapabiliriz demek zorundayız. Dönüşüm cesur olanların yoludur. Bugün burada cesur adımlar atmanın tam zamanı. Hepinizi bu dönüşüm yolculuğuna davet ediyorum” dedi.
Panele Yoğun İlgi ve Saha Ziyaretleri
Toplantıda ABD Merkez Bankası eski FED Araştırma Direktörü Erkin Şahinöz bir konuşma gerçekleştirdi. AYSAD Genel Koordinatörü Mukadder Bozkaya’nın moderatörlüğünü yaptığı panelde, Konya Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Kemal Özarpa, Konya Ticaret Odası Meclis Üyesi Ali Deresoy ve Ayakkabı Yan Sanayi Derneği Başkanı Sait Salıcı görüşlerini paylaştılar.
Konya gezisi kapsamında, AYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Sait Salıcı ve yönetim kurulu üyeleri Tolga Denizel, Kadir Beşkardeş, Oğuz Aksu, Serkan Cevahircioğlu ile Genel Koordinatör Mukadder Bozkaya, Konya’da üretim yapan sektörün öncü kuruluşları olan Yenka Taban, Faytab, Carfier Ayakkabı ve Doreen Shoes’u ziyaret ederek incelemelerde bulundular.
Konya: Ayakkabı Sektörünün Türkiye'deki Öncü Şehirlerinden Biri
Konya, Türkiye'nin sanayi haritasında önemli bir yere sahip olmasının yanı sıra, ayakkabı sektöründe de adından sıkça söz ettiriyor. Şehir, ayakkabı üretim kapasitesiyle Türkiye'nin ilk üç kenti arasında kendine sağlam bir yer buluyor. Yıllık 80 milyon çift ayakkabı üretim kapasitesiyle dikkat çeken Konya, ayakkabı sektöründe 600'den fazla firmaya ev sahipliği yapıyor ve yaklaşık 15 bin kişiye istihdam sağlıyor.
Konya'da üretilen ayakkabılar, sadece iç piyasada değil, dünya genelinde de alıcı buluyor. İngiltere, Almanya, Romanya, Polonya gibi Avrupa ülkelerinden Orta Doğu'ya, Rusya'dan Afrika'ya kadar geniş bir coğrafyaya ihracat gerçekleştiriliyor. Kent, bu başarısını sürdürülebilir kılmak adına insan kaynağına da yatırım yapıyor. Ayakkabı sektörü, meslek liseleri, meslek yüksekokulları ve üniversitelerdeki Ayakkabı Tasarımı ve Üretimi bölümleriyle kendi uzmanlarını yetiştirmeye odaklanarak geleceğe emin adımlarla ilerliyor.
