Rapora göre, temmuz ayında güçlü artış gösteren endeks, ağustosta miktar ve değer bazında sınırlı düşüş kaydetti; birim değer endeksi ise sabit kaldı.
Küresel ve Bölgesel Gelişmeler
ABD’nin ithalatta uygulayacağı nihai tarifelerin netleşmesi ile belirsizlikler azalmaya başladı; ancak pazarların yeni tarifelere uyumu zaman alacak. ABD ve Çin arasında ticaret müzakereleri 12 Kasım’a ertelenirken, sonuçlar metal piyasaları üzerinde belirleyici olacak. Ağustosta çelik, bakır ve alüminyum fiyatları hafif yükseldi, ancak talep tarafındaki zayıflık fiyat artışlarını sınırladı.
Ukrayna-Rusya hattında ateşkes girişimleri başarısız olurken, karşılıklı saldırılar arttı ve AB güvenlik hazırlıklarını sürdürdü. İngiltere Merkez Bankası faiz indirimi yaparken, ABD’de dolar ağustos ayında zayıfladı. Buna karşın küresel sanayi faaliyetleri olumlu etkilendi; sanayi PMI 50,9 ile büyüme bölgesine geçti ve AB sanayisi mart 2022’den bu yana ilk kez büyüme gösterdi. Ancak bu toparlanma TR-METALENDEKS’e henüz yansımadı.
TR-METALENDEKS Ağustosta Sınırlı Düşüş Gösterdi
Ağustos ayında miktar endeksi temmuzdaki 137,97 puandan 127,48’e gerilerken, ihracat değer endeksi 176,11’den 162,76 puana indi. Birim değer endeksi ise 127,67 puanda sabit kaldı; ihracat ortalama fiyatı 4,77 dolar/kg olarak gerçekleşti.
Raporda, “1 Ağustos itibarıyla tarifelerdeki belirsizlikler azalmaya başladı. Pazarların yeni tarifelere uyumu zaman alacak, talep zayıf seyrini sürdürüyor. Buna rağmen Türkiye’ye dönük siparişlerde artış beklentisi bulunuyor” denildi.
Yurtiçi Ekonomik Etkiler
İDDMİB’in raporuna göre, Merkez Bankası’nın sıkılaşma önlemleri ve döviz rezervlerindeki toparlanma, iç talep üzerinde sınırlayıcı etki yaptı. Temmuzdaki faiz indirimi sonrası sanayide yavaşlama ve konkordatolarda artış görüldü; TL, ağustos boyunca değer kaybını sürdürdü.
Raporda, ihracat endekslerindeki sınırlı düşüşe rağmen üçüncü çeyreğe ilişkin beklentilerin olumlu olduğu vurgulandı.
SİPARİŞLER SON ÇEYREKTE HAREKETLENEBİLİR
ABD'nin 1 Ağustos tarihi itibariyle nihai tarifeleri belirlediği ifade edilen raporda, "ABD ile Çin arasında ise müzakereler halen sürüyor. Metal ürünlerine dönük talebin bir süre daha durağan kalması bekleniyor. Buna bağlı olarak metal fiyatları da bir süre daha durağan kalacak. Türkiye'ye açıklanan ilave tarife oranı değerlendirildiğinde ABD pazarında avantajlar sınırlı kalacak. Faiz indirimi ve TL'nin değer kaybı genel olarak ihracata olumlu katkı sağlayacak." ifadeleri kullanıldı.
DÜNYA VE AVRUPA METAL SANAYİ DARALMA BÖLGESİNDE KALDI
Temmuz ayında yaşanan ekonomik, ticari ve jeopolitik gelişmelerin ve beklentilerin oluşturduğu koşullar içinde küresel metal sanayinde faaliyetler yine baskı altında kalmaya devam etti. Küresel metal sanayi üretim PMI verisi 47,2 puandan 49,9 puana yükseldi ve üretimde daralma önemli ölçüde yavaşladı. Alınan siparişler PMI verisi ise 47,0 puandan 47,7 puana yükseldi.
Avrupa metal sanayi PMI verileri yeni yılın ilk çeyrek döneminde toparlanma çabası içinde olmuş, ancak ikinci çeyrekte toparlanma çabası zayıflamıştı. Üçüncü çeyrekte ise yeniden toparlanma çabaları görüldü. Ağustos ayında Avrupa metal sanayi üretim PMI verisi 47,3 puandan 46,9 puana inerken, alınan siparişler PMI verisi ise 46,0 puandan 47,2'ye puana çıktı. Raporda Avrupa'daki metal sanayi ağustos verilerinin daralmanın sürdüğüne işaret ettiği belirtilirken, ABD'nin yüksek tarifelerinin AB metal sanayini olumsuz etkileyeceği kaydedildi.
BEKLENTİ ENDEKSİ NE DİYOR?
Her ay yapılan beklenti anketi ile oluşturulan ve yurtiçi ve yurtdışı beklentileri yansıtan beklenti endeksi ağustos ayı sonuçlarına göre ihracat pazarlarında ve talepte toparlanma işaretleri henüz zayıf görülüyor.
Ağustos ayı beklenti endeksinin genel sonuçlarına göre, alınan ihracat siparişleri ağustos ayında sınırlı ölçüde geriledi ve pazarlarda durağanlık devam etti. Tarifelerin netleşmesi ile belirsizlikler azalmaya başlarken, Ağustos ayında alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim talepleri devam etti. Metal fiyatları da sınırlı ölçüde yükseldi. Bu koşullarda ağustos ayında alınan siparişlerde ihracat birim fiyatları geriledi.
Sipariş alınan müşteri sayısı yeniden sınırlı ölçüde azalırken, Türkiye'ye dönük alternatif tedarik arayışları durağanlaştı. Alınan ihracat siparişlerindeki kar marjları halen küresel rekabetin baskısı altında bulunuyor.
Yurtiçinden alınan siparişler de ağustos ayında sınırlı ölçüde azaldı, sıkılaşma önlemleri iç talepte yavaşlamaya neden oldu. Üretim ağustos ayında sınırlı ölçüde azalırken, alınan siparişlerdeki düşüş üretimi sınırladı.
