Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ekim ayına ilişkin dış ticaret rakamlarını İstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile birlikte düzenlediği basın toplantısında açıkladı. Bakan Bolat, ekim ayında hem aylık hem de yıllıklandırılmış bazda mal ihracatında rekor kırıldığını belirterek, ihracatın yüzde 2,3 artışla 24 milyar dolar seviyesine ulaştığını söyledi.
Zor bir küresel ortamda Türkiye’nin ekonomik başarılarını sürdürülebilir şekilde devam ettirdiğine vurgu yapan Bolat, “Dünya genelinde ticaret savaşları, korumacılık tedbirleri, ekonomik durgunluk, zayıf dış talep ve jeopolitik gerilimler yaşanıyor. Buna rağmen Türkiye, ekonomik büyüme, üretim, istihdam ve ihracat artışı ile istikrarlı bir ekonominin sağladığı güven ve huzur ortamıyla yoluna devam ediyor” dedi.
Bakan, yılın ilk yarısında yüzde 3,6’lık reel büyüme sağlandığını hatırlatarak, “Son 22 yılda ortalama yüzde 5,3 reel büyüme elde ettik. Kovid-19 sonrası son 5 yılda yıllık ortalama yüzde 5,4 reel büyüme sağladık” bilgisini verdi. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) tahminlerine göre Türkiye’nin yıl sonunda satın alma gücü paritesine göre dünyanın 11’inci, Avrupa’nın ise 4’üncü büyük ekonomisi olmasının beklendiğini belirtti.
Ekonomik göstergelerde olumlu seyir
Ekim ayında reel kesim güven endeksinin yüzde 1,2 artarak 102’ye yükseldiğini açıklayan Bolat, imalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranının da bir önceki aya göre 0,2 puan artışla yüzde 74 seviyesinde gerçekleştiğini aktardı. Ekonomik güven endeksinin yüzde 0,3 artışla 98,2’ye çıktığını ve yıllık enflasyonun yeniden gerileyerek yüzde 32,9 seviyesine indiğini vurguladı.
Mal ve hizmet ihracatında rekor
Bakan Bolat, ekim ayında mal ihracatında hem aylık hem de yıllık bazda rekor kırıldığını belirterek, “Ekim ayı ihracatı 24 milyar dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık toplamda ise 270,2 milyar dolara ulaşarak yeni bir rekora imza attık ve 270 milyar dolar eşiğini aşmış olduk” dedi.
Yılın ilk 10 ayında mal ihracatında artış kaydedilen 8 ay bulunduğunu belirten Bolat, “İlk 10 aylık dönemde mal ihracatımızda yüzde 3,9 artış ile net 8,4 milyar dolarlık bir artış yaşandı” bilgisini paylaştı. Mal ithalatının ise ekim ayında yüzde 6,6 artarak 31,4 milyar dolar olarak gerçekleştiğini ve net 2 milyar dolar artış sağlandığını söyledi.
Hizmetler ihracatına da değinen Bolat, ocak-ekim döneminde hizmet ihracatının bir önceki yılın aynı dönemine göre 4 milyar dolar artışla 103 milyar dolara ulaşacağını öngördüklerini ve ekim ayında yıllıklandırılmış olarak hizmet ihracatının yüzde 5,4 artışla 121,2 milyar dolara çıktığını kaydetti.
Bakan, yılbaşında belirlenen mal ve hizmet ihracatı hedefi olan 390 milyar dolara eylül ayında ulaşıldığını hatırlatarak, “Ekim ayında ise yıllıklandırılmış toplam ihracat 391,4 milyar dolara yükseldi. Kalan iki ayda 394 milyar dolara doğru toplam mal ve hizmet ihracatını gerçekleştirmeyi planlıyoruz” dedi.
Cari işlemler dengesi ve ihracatın ülke ekonomisine katkısı
Cari işlemler açığına ilişkin de bilgi veren Bolat, “Hizmet ihracatındaki 61,5 milyar dolarlık fazla ile cari işlemler açığı 2023’te 10,5 milyar dolara geriledi. Yıl sonunda yıllıklandırılmış cari işlemler açığı 21,6 milyar dolar olarak gerçekleşecek. Cari açığın milli gelire oranı ise 2024’te yüzde 1,3’e kadar geriledi” dedi.
İhracatta öne çıkan ürünler ve ülkeler
Ocak-ekim döneminde ihracatta en çok artış gösteren ilk 5 ürün grubunun motorlu kara taşıtları (3,3 milyar dolar), savunma sanayi ürünleri (1,2 milyar dolar), inorganik kimyasallar (972 milyon dolar), elektrikli makina ve cihazlar (951 milyon dolar) ve bakır ve bakır eşyaları (676 milyon dolar) olduğunu aktaran Bolat, ihracatta azalış gösteren ürünleri de mineral yakıtlar, örülmemiş ve örme giyim eşyası, meyveler ve değirmencilik ürünleri olarak sıraladı.
Bakan Bolat, Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkelerin Almanya, Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Irak olduğunu belirtirken, Avrupa Birliği’ne yapılan ihracatın yüzde 8 artışla 97,2 milyar dolara ulaştığını kaydetti.
İhracatçılara sağlanan destekler
Bakan Bolat, ihracatçılara sağlanan finansal desteklere de değinerek, “Politika faizi ve ticari kredi faizlerinin düşürülmesi ihracatçılarımız için önemli bir finans desteği sağladı. Kurumlar vergisi indirimi devam ediyor. Merkez Bankası’nın ihracatta döviz bozdurma durumunda verdiği yüzde 3 prim desteği 30 Nisan’a kadar uzatıldı” dedi.
Bolat, sözlerini “Dünyadaki zor şartlara ve acımasız rekabete rağmen, mal ve hizmet ihracatımızı daha da yükseltmek için tüm imkanlarımızla çalışıyoruz” diyerek tamamladı.