Turist harcamaları hızla düşerken, işçilik maliyetlerinin artışı markalı perakendenin en büyük sorunu olmaya devam ediyor. BMD'nin Mart 2025 anketine göre, markalı perakende sektöründe yaşanan en büyük zorlukların başında fahiş kira artış talepleri yüzde 87 ile ilk sıradaki yerini koruyor. Markalar arasında en çok şikâyet edilen ikinci sorun ise turist alışverişindeki düşüş (yüzde 65), üçüncü sırada ise işçiliğin maliyet içindeki payının artması (yüzde 63) yer alıyor.
Özellikle ticari mülklerde 10 yılını dolduran kontratlarda yüzde 600’e varan kira artış talepleri, markalı perakendeyi zor durumda bırakıyor. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), yaptığı anketlerde üyelerinin karşılaştığı bu sorunları her yıl dile getirmeye devam ediyor. BMD Başkanı Sinan Öncel, son üç yıldır fahiş kira artış taleplerinin sektördeki en büyük sorun olduğunu ve bu sorunun enflasyonla mücadeleye de olumsuz etkisi olduğunu belirtti.
Öncel, "Markalı perakende sektörü olarak her ay düzenli anketler yaparak üyelerimizin sorunlarını takip ediyoruz. Üyelerimizden aldığımız geri bildirimlere göre, 2023 ve 2024 yıllarında fahiş kira artışları hala en çok şikayet edilen konu. Mart ayı anketine göre, yüzde 87 oranında üyemiz bu sorunla karşı karşıya" dedi. Ayrıca, turist alışverişindeki düşüş ve işçilik maliyetlerindeki artış, yine markaların en büyük öncelikleri arasında sıralanıyor. Yerli müşterilerin alışverişindeki daralma ve AVM'lerdeki şeffaf olmayan ortak alan giderleri de diğer büyük sorun başlıkları arasında yer alıyor.
BMD, 518 markayı temsil eden bir dernek olarak, gıda dışı perakende sektörünün en büyük temsilcisidir. Bu yılki anketin sonuçları, sektördeki zorlukları net bir şekilde ortaya koyuyor ve bu sorunların çözülmesi için hükümetten ve ilgili bakanlıklardan daha fazla adım atılması gerektiğini vurguluyor.
"SEBEPSİZ FESİH" KİRALARI YUKARI İTİYOR
Sinan Öncel, fahiş kira artışı taleplerinin sadece markalarla AVM'ler arasında bir konu olmadığını, sorunun kiralık bütün ticari alanları ilgilendirdiğinin altını çizdi. Öncel, "Borçlar Kanunu'nda mülk sahibine tanınan 'sebepsiz fesih' hakkı özellikle yüksek enflasyon döneminde maliyetleri ve dolayısıyla fiyatları yukarı itiyor. Soruna kalıcı çözüm için acil düzenleme yapılması yönündeki talebimizi bir kez daha yinelemek istiyorum." dedi.
BAYRAM ALIŞVERİŞİ VE İNDİRİMLER SAYESİNDE MARKALARIN YÜZDE 68'İNİN CİROLARI ARTTI
Markalar için 2025'in ilk iki ayında hem adet satışlarının hem de cironun gerilediğini hatırlatan Sinan Öncel, ramazan bayramı alışverişi ve indirimlerin de etkisiyle mart ayının kısmen daha iyi geçtiğini bildirdi. Öncel, "Mart ayında yüksek oranlı indirimlerle markalarımızın yüzde 68'i cirolarında artış olduğunu beyan etti. Adet satışında artış olan üyelerimizin oranı yüzde 59 düzeyinde kaldı." diye konuştu.
Sinan Öncel, üye markaların yüzde 59'unun marttan marta geçen bir yıllık dönemde cirolarındaki artış oranının enflasyonun altında kaldığını da sözlerine ekledi.