Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı ihracatında yeni hedef pazarları olan Çin ve Kanada, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) öncülüğünde kapsamlı tanıtım ve pazarlama faaliyetleriyle mercek altına alınıyor. Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı sektöründe elde ettiği üretim artışını ihracatla taçlandırmayı amaçlayan EZZİB, Ticaret Bakanlığı’nın “Uzak Ülkeler Stratejisi” doğrultusunda çalışmalarına hız verdi.
EZZİB, 12-14 Haziran 2024 tarihleri arasında Çin Halk Cumhuriyeti’nin Guangzhou kentinde düzenlenen 18th International Edible Oil Expo 2025 fuarına katılarak, dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’in zeytinyağı pazarına güçlü bir çıkış yaptı. Hâlihazırda yıllık yaklaşık 30 bin ton zeytinyağı ithal eden Çin’in 5 yıl içerisinde bu rakamı 100 bin tona çıkarması bekleniyor. Bu kapsamda EZZİB, Türkiye’nin Çin pazarından 10 bin tonluk pay almasını hedefliyor.
Fuarda Türkiye'yi temsilen yer alan Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) Tanıtım Bölümü’nün önceki Başkanı Ender Gündüz, Türk zeytin ve zeytinyağı sektörünün potansiyelini anlatan kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. Sunumda Çinli sektör temsilcilerine Türkiye’nin artan rekoltesi, zeytin ağacı varlığı ve üretim süreçleri hakkında bilgi verildi.
Davut Er: “Rekabet için Çin anahtar pazar”
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Davut Er, Çin’in 1,4 milyarlık nüfusu içinde 500 milyon kişinin gelir seviyesinin yüksek olduğunu ve bu kitleye yönelik pazarlama faaliyetlerinin sürdürüleceğini belirtti. Er, “2000’li yılların başında 90 milyon olan zeytin ağacı varlığımız bugün 205 milyona ulaştı. Çin, artan rekoltemizi katma değere dönüştürebileceğimiz stratejik bir pazar” dedi.
Ayrıca, Çin’de 5-10 Kasım 2025 tarihlerinde düzenlenecek Çin Uluslararası İthalat Fuarına Türkiye Milli Katılım Organizasyonu Ege İhracatçı Birlikleri tarafından yürütülecek ve burada tadım etkinlikleri ile Türk zeytinyağının tanıtımı yapılacak.
Çinli Standartlar Komitesi ile Stratejik Buluşma
Fuar kapsamında, EZZİB Başkan Yardımcısı Davut Er ile Çin Tahıl ve Yağ Standartları Komitesi Başkanı Prof. Dr. Dong Ping arasında önemli bir görüşme gerçekleşti. Çin’in yılda yaklaşık 40 milyon ton yağ tükettiğini belirten Ping, kişi başı ortalama tüketimin 29,2 kg seviyesinde olduğunu, palm yağına alternatif olarak sağlık bilincinin artmasıyla zeytinyağına yönelimin hızlandığını ifade etti.
İki kurum arasında kurumsal iş birliği kurulmasına yönelik mutabakat sağlanırken, EZZİB yetkilileri Çinli heyeti Türkiye’ye davet etti. Bu davet kapsamında UZZK, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü ve çeşitli üniversiteler ile iş birliği içinde saha ziyaretleri ve teknik temaslar planlanıyor.
Başkonsolosluk Desteği ve Perakende Gözlemleri
Guangzhou Başkonsolosu Kaan Başkurt ve Ticaret Ataşesi Dilan Can fuar süresince EZZİB standını ziyaret ederek Çin pazarına yönelik değerlendirmelerini paylaştı. Fuar sonrası ise Çin’in önde gelen perakende zincirlerinden “Ole” marketi ziyaret edilerek, zeytinyağı ürünlerinin menşei, fiyat yapısı, ambalaj tasarımları ve pazarlama stratejileri incelendi.
EZZİB’in uzak pazarlara açılımındaki bir diğer önemli durak ise Kanada olacak. 8-13 Eylül 2025 tarihleri arasında düzenlenecek “Kanada Sektörel Ticaret Heyeti” ile EZZİB, sofralık zeytin ve zeytinyağı ithalatında önemli bir aktör haline gelmek istiyor. Hedef, Kanada’nın yıllık 30 bin ton sofralık zeytin ve 50 bin ton zeytinyağı ithalatından yüzde 10’luk pay almak.
Son 4 yılda Türkiye’nin Kanada’ya zeytinyağı ihracatı yüzde 577’lik artışla 2,2 milyon dolardan 15 milyon dolara, sofralık zeytin ihracatı ise yüzde 100’lük artışla 1 milyon dolardan 2 milyon dolara ulaştı. Bu veriler, Kanada’nın Türk zeytin ve zeytinyağı sektörü için ciddi bir potansiyel taşıdığını ortaya koyuyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, Brezilya, Avustralya, ABD gibi uzak pazarlarda elde ettiği deneyimi şimdi Çin ve Kanada ile pekiştiriyor. Artan üretimin katma değere dönüşmesi için ihracatın yeni coğrafyalara yayılması büyük önem taşıyor. Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı sektöründeki rekabet gücünü küresel ölçekte artırma hedefi, bu stratejik açılımlar sayesinde bir adım daha ileri taşınıyor.