Sektörün lokomotifi olan ayçiçek yağı, kilogram başına birim fiyatlarda yüzde 23,2’lik yükseliş kaydederken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,5 artışla 400,4 milyon dolarlık gelir sağladı. Makarna ihracatı yüzde 3,2 düşüşle 395,8 milyon dolar olurken, buğday unu ihracatı ise yüzde 26,6 gerileyerek 241,8 milyon dolarda kaldı.
“Türkiye’nin Ayçiçek Yağı İhracatının Yüzde 56,5’ini Biz Yapıyoruz”
Ayçiçek yağı ihracatındaki artışı değerlendiren Güneydoğu Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu şunları dile getirdi:
“Bitkisel yağlarda güçlü bir tedarikçi konumundayız. Özellikle Orta Doğu ve Afrika’da kurduğumuz sağlam bağlantılar sayesinde siparişlerimiz düzenli olarak artıyor. Ancak geçen yıl birim fiyatlardaki düşüş, sektörün gerçek performansını tam olarak yansıtmamıştı. Bu yıl ise Ukrayna ve Rusya’daki stokların kritik seviyeye inmesi ve küresel arz daralması, ayçiçek yağı ihracatında fiyatların yüzde 23’ün üzerinde artmasına yol açtı. Bu gelişmeler, Türkiye’nin ayçiçek yağı ihracat gelirlerine yüzde 17,3 oranında güçlü bir artış olarak yansıdı. Süregelen kuraklık endişeleri de fiyatların önümüzdeki aylarda yüksek kalabileceğini gösteriyor.”
Kadooğlu, ayçiçeği tohumu ithalatında yapılan gümrük vergisi düzenlemelerinin önemine de dikkat çekerek, şu ifadeleri kullandı:
“Cumhurbaşkanımızın imzasıyla yürürlüğe giren bu tür adımlar, hem iç piyasada arz güvenliğini sağlıyor hem de ihracatçının hammaddeye daha uygun maliyetlerle ulaşmasını mümkün kılıyor. Böylece öngörülebilirlik artıyor, bizler de yeni sezona yönelik planlamalarımızı daha sağlıklı yapabiliyoruz. 8 ayda 400 milyon doların üzerindeki performansımızla Türkiye’nin toplam 700 milyon doları aşan ayçiçek yağı ihracatının yüzde 56,5’ini gerçekleştirerek bölgemizin stratejik önemini bir kez daha ortaya koyduk. Önümüzdeki dönemde de kamu destekleri ve üretim verimliliğini artıracak politikalarla rekabet avantajımızı korumayı, sürdürülebilir büyümeyi hedefliyoruz.”
“2025, Buğday Unu İçin Kritik Bir Yıl”
Türkiye’nin son 12 yıldır dünya liderliğini elinde tuttuğu buğday unu ihracatında ise 2025’in zor bir dönem olacağına dikkat çeken Kadooğlu, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu yılın ilk 8 ayında buğday unu ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 35’e yakın düşerek 1,5 milyon tona geriledi. Gelirlerimiz de yüzde 33,7 azalışla 575,5 milyon dolara indi. Bu gerilemede, en büyük pazarımız Irak’ta devletin yerli üretimi sübvanse etmesi, ithalat düzenlemelerini sıkılaştırması ve gümrüklerde yaşanan gecikmeler etkili oldu. Ayrıca Irak’taki fabrikaların kapasite artırma girişimleri pazar kaybı riskini büyütüyor. Suriye’ye ihracatımız artsa da neredeyse buğday fiyatına un satmamız kârlılığı tehdit ediyor. Böyle bir tabloda maliyet baskılarının kontrol altına alınması, yeni pazarların devreye girmesi ve Irak’la siyasi-ticari ilişkilerin güçlendirilmesi kritik rol oynuyor. Güneydoğu Anadolu olarak hem Irak’taki konumumuzu korumak hem de Suriye’deki fırsatları en iyi şekilde değerlendirmek için adımlar atıyoruz. Üst düzey diyalogların artması sürece büyük katkı sağlayacaktır.”