Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye’de dijital ticaretin 2024 yılı itibarıyla büyük bir ivme kazandığını açıkladı. Bakanlık Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen “Türkiye'de e-Ticaretin Görünümü Raporu Tanıtım Toplantısı”nda konuşan Bolat, e-ticaret hacminin bir önceki yıla kıyasla yüzde 61,7 oranında artarak 3 trilyon 162 milyar liraya çıktığını belirtti.
Bolat, yıllar içinde yapılan yasal düzenlemeler ve oluşturulan altyapılar sayesinde sektördeki dönüşüme uyum sağlandığını ifade ederek, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’nin bu süreçte temel veri kaynağı haline geldiğini vurguladı.
Türkiye’nin dijital ihracatına da değinen Bolat, e-ihracatın toplam ihracat içindeki payının yüzde 2,9’a yükseldiğini, bu rakamın 8 milyar dolara denk geldiğini söyledi. Hedeflerinin, 2030 yılına kadar bu oranın yüzde 10 seviyesine ulaşması olduğunu kaydetti.
Perakende E-Ticaret 1,6 Trilyon Lirayı Aştı
2024 yılında perakende e-ticaretin de yüzde 63,7’lik bir büyümeyle 1 trilyon 619 milyar liraya yükseldiğini açıklayan Bolat, döviz bazında ise toplam e-ticaret hacminin 90 milyar dolara, perakende tarafının da 17 milyar dolara ulaştığını belirtti. 2019’da 24 milyar dolar olan hacmin, Kovid-19 süreci ve dijitalleşmenin etkisiyle 2024 itibarıyla 3,7 kat arttığına işaret etti.
Bolat, geçen yıl Türkiye’de yapılan toplam e-ticaret işlem sayısının 5 milyar 910 milyona ulaştığını, perakende e-ticaret işlemlerinin ise 1 milyar 850 milyon adedi bulduğunu söyledi. Sektörün Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içindeki payının yüzde 6,5 olduğunu belirten Bolat, genel ticaret içindeki e-ticaret oranının ise yüzde 19,1 seviyesine geldiğini ifade etti.
600 Binden Fazla Firma Dijital Pazarda
2023 yılı itibarıyla e-ticaret yapan işletme sayısının 600 bini aştığını kaydeden Bolat, bu firmaların yüzde 78,6’sının şahıs işletmesi olduğunu belirterek, modelin ne kadar erişilebilir olduğuna dikkat çekti.
Kadın girişimcilerin sektördeki yerini de değerlendiren Bolat, dijital pazarda faaliyet gösteren esnafların yüzde 27’sinin kadın, yüzde 73’ünün erkek olduğunu, kadınların genellikle 30-34, erkeklerin ise 35-39 yaş grubunda yer aldığını aktardı.
Yemek Zirvede, Giyim Hacim Lideri
Sektörel dağılıma da yer veren Bolat, işlem sayısında en yüksek payın yüzde 21,6 ile yemek sektöründe olduğunu söyledi. Giyim, ayakkabı ve aksesuar sektörü yüzde 15,6 ile ikinci sırada, elektronik ürünler ise yüzde 12,2 ile üçüncü sırada yer aldı. Mobilya, dekorasyon, kişisel bakım, medikal ürünler ve süpermarket alışverişleri de öne çıkan diğer alanlar oldu.
Buna karşın harcama miktarına göre bakıldığında, 301 milyar 340 milyon lirayla en büyük hacim yine giyim, ayakkabı ve aksesuar sektöründe gerçekleşti. Bolat, bu kategorideki harcamaların yüzde 80’inin kadınlar tarafından yapıldığını vurguladı.
Ulaşım ve seyahat kategorileri de öne çıkan alanlardan oldu: Hava yolu sektörü 209 milyar lirayla ikinci sırada yer alırken, seyahat, taşımacılık ve lojistik alanındaki e-ticaret harcamaları 180 milyar liraya ulaştı.
İstanbul, Kayseri ve İzmir Dijital Ticarette Öncü
E-ticarete uyum endeksi sonuçlarına göre İstanbul, Kayseri ve İzmir ilk üç sırayı aldı. Sanayi kenti Kocaeli'nin dijital ticaretteki güçlü konumuna da dikkat çeken Bolat, tüm şehirlerin dijitalleşmeye adapte olduğunu ifade etti.
Sürdürülebilirlik ve İkinci El Satışlar
Bolat, tüketiciden tüketiciye yapılan ikinci el satışların da dikkat çekici olduğunu söyledi. Yaklaşık 17,5 milyon işlemle 10 milyar liralık hacme ulaşan bu alanda en fazla işlem giyim, elektronik ve aksesuar kategorilerinde gerçekleşti. Bolat, bu durumun atık azaltımı, karbon salınımının düşürülmesi ve çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli olduğunu belirtti.
Son olarak, Bakanlık olarak sektörün şeffaf, adil ve düzenli işlemesi için gerekli yasal düzenlemeleri sürdürdüklerini belirten Bolat, özellikle genç girişimciler ile kadınların e-ticarette daha fazla yer alması için çalışmalar yapacaklarını söyledi. E-ihracatın desteklenmeye devam edeceğini ve Türkiye'nin döviz kazandırıcı alanlarda büyümesini sürdüreceğini dile getirdi.