İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti depremlere karşı daha güvenli ve dirençli bir yapıya kavuşturmak amacıyla yeni Deprem Master Planı çalışmalarını başlattı. Bilimsel temele dayanan ve çok disiplinli bir anlayışla hazırlanacak plan için Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) ile İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) arasında iş birliği protokolü imzalandı.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın katılımıyla gerçekleşen törende konuşan Tugay, planın tamamlanmasının İzmir halkı ve kentteki tüm kurumlar açısından son derece önemli bir kazanım olacağını vurguladı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yeni Deprem Master Planı ile yalnızca olası depremlerde ortaya çıkabilecek hasarları en aza indirmeyi değil, aynı zamanda yaşam kalitesi yüksek, doğayla uyumlu ve uzun vadede sürdürülebilir bir dirençli kent modeli oluşturmayı amaçlıyor. Bu kapsamda yürütülecek çalışmalar, kentin geleceğine yön veren stratejik bir çerçeve sunacak.
Yeni Deprem Master Planı’nın iş birliği protokolü; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, DEÜ Rektörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz ve İYTE Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran’ın yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Zeki Yıldırım, projede görev alacak akademisyenler ve belediye bürokratlarının katıldığı törenle imza altına alındı. Bütüncül ve önleyici bir yaklaşım sunan plan, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025–2029 Stratejik Planı’nda yer alan “Çoklu Krizlere Dirençli Kent Belediyeciliği” hedefiyle de uyumlu olarak hazırlanıyor.
DEÜ Rektörlüğü’nde düzenlenen törende konuşan Başkan Dr. Cemil Tugay, İzmir açısından tarihi bir gün yaşandığını ifade etti. İzmir’de depreme yönelik çalışmaların, Birleşmiş Milletler tarafından yürütülen RADIUS Projesi kapsamında 1998 yılında başladığını hatırlatan Tugay, o tarihten bu yana kapsamlı bir Deprem Master Planı hazırlanmadığını belirterek bunun önemli bir eksiklik olduğunu söyledi. Tugay, İzmir’in ve Ege Bölgesi’nin yüksek deprem riski taşıdığının herkes tarafından bilindiğini dile getirdi.
İzmir’in zemin yapısının, fay hatlarının ve mevcut yapı stokunun ayrıntılı biçimde ele alınması gerektiğine dikkat çeken Tugay, özellikle 30 Ekim depremi sonrasında önemli çalışmalar yapıldığını ve belirli bir mesafe kat edildiğini vurguladı. Ancak kentin tamamının, altyapıdan imar planlamasına kadar tüm riskler açısından kapsamlı ve doğru biçimde değerlendirilmesinin şart olduğunu söyledi.
Yeni Deprem Master Planı’nın tamamlanmasının İzmir için büyük bir kazanım olacağını ifade eden Başkan Tugay, bu çalışmayla birlikte belirsizliklerin ve soru işaretlerinin ortadan kalkacağını belirtti. Her iki üniversiteyle yapılan iş birliğinden büyük gurur duyduklarını dile getiren Tugay, bugüne kadar gösterilen çabaların bundan sonra çok daha güçlü ve etkili sonuçlar vereceğine inandığını söyledi. 30 Ekim depreminde yaşanan acıların bu planın neden gerekli olduğunu açıkça ortaya koyduğunu vurgulayan Tugay, yalnızca temenniyle değil, sorumluluk alarak ve bilimsel yöntemlerle hareket edilmesi gerektiğini ifade etti. Bu süreçten İzmir için güçlü bir güven duygusunun doğacağına inandığını da sözlerine ekledi.
DEÜ Rektörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz ise üniversite olarak deprem araştırmaları alanında böyle kapsamlı bir iş birliğinin parçası olmaktan büyük memnuniyet duyduklarını söyledi. DEÜ’nün, depremle ilgili tüm disiplinleri bünyesinde barındıran sayılı üniversitelerden biri olduğunu belirten Yılmaz, mevcut Deprem Araştırma Uygulama Merkezi’ni daha ileriye taşıyarak, risk azaltmaya odaklanan bir araştırma ve uygulama enstitüsüne dönüştürmeyi hedeflediklerini ifade etti. İzmir Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde yürütülen bu çalışmaların, ülke ve kent adına son derece değerli olduğunu vurguladı.
İYTE Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran da doğal afetlerin yaşamın bir gerçeği olduğunu ancak bilimsel, akılcı ve önleyici yöntemlerle can kayıplarının azaltılabileceğini dile getirdi. 30 Ekim depreminde yaşanan kayıpları ve 6 Şubat depreminin yarattığı büyük tecrübeyi hatırlatan Baran, İzmir’de yürütülecek bu çalışmanın örnek bir model olmasını temenni etti. Yapılacak bilimsel çalışmaların, Türkiye genelinde benzer uygulamalara öncülük edebilecek bir başarı hikâyesine dönüşmesini umut ettiğini ifade etti.
Deprem Master Planı kapsamında bir Koordinasyon Kurulu oluşturuldu. Proje, DEÜ ve İYTE’nin yürütücülüğünde ilerleyecek. Projenin koordinatörlüğünü DEÜ’den Prof. Dr. Özgür Özçelik üstlenirken, DEÜ’den Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Prof. Dr. Serhan Tanyel ve Prof. Dr. Hilmi Evren Erdin ile İYTE’den Prof. Dr. Nurhan Ecemiş, Prof. Dr. Cemalettin Dönmez ve Prof. Dr. Engin Aktaş proje yürütücüleri olarak görev alacak.
Yeni Deprem Master Planı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin stratejik hedefleri doğrultusunda, kenti afetlere karşı hazırlıklı, güvenli ve yaşam kalitesi yüksek bir yapıya kavuşturmayı amaçlıyor. Yapı stoku envanteri, depremsellik ve tsunami araştırmaları ile mikrobölgeleme etütlerinin tamamlanmasıyla elde edilen tüm veriler tek bir çatı altında toplanacak ve güvenli kent planlamasına temel oluşturacak.
Güncel riskler, iklim koşullarındaki değişim ve artan kent nüfusu dikkate alınarak hazırlanan yeni plan, deprem öncesinde alınması gereken tüm önlemleri eşgüdüm içinde ele alan ana strateji belgesi niteliği taşıyacak. Çalışmalar, birbirini tamamlayan proje paketleri halinde tanımlanacak ve kentin tüm bileşenlerini kapsayan bütüncül bir yapı oluşturulacak.
Deprem Master Planı çerçevesinde yürütülecek bilimsel çalışmalar; deprem tehlikesinin belirlenmesinden yapı ve altyapı risk analizlerine, şehir planlama ve imar uygulamalarından hukuki ve idari düzenlemelere, finansman modellerinden eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsayacak. Hedef, yalnızca olası hasarları azaltmak değil, aynı zamanda İzmir’de yaşam kalitesini yükselten, sürdürülebilir ve dirençli bir kent modeli ortaya koymak olacak.
İzmir’de depreme yönelik çalışmaların temeli, 1998 yılında Birleşmiş Milletler RADIUS Projesi ile atıldı. Dünyada projeye başvuran 58 kent arasından seçilen 9 şehirden biri olan İzmir, Türkiye’de bu alanda öncü kentler arasında yer aldı. Boğaziçi Üniversitesi iş birliğiyle hazırlanan ilk Deprem Master Planı 1999 yılında tamamlanmıştı. Yeni Deprem Master Planı’nın ise 2026 yılı içinde tamamlanması öngörülüyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti afetlere karşı dirençli hale getirmek amacıyla kara ve denizde fay hatlarına yönelik araştırmalarını sürdürürken, bugüne kadar 94 bini aşkın yapının envanterini çıkardı. Mikrobölgeleme çalışmaları kapsamında geniş alanlarda jeolojik etütler tamamlandı, barınma ve toplanma alanlarının altyapı çalışmaları devam ediyor. Elde edilen tüm bu veriler, İzmir’in geleceğini güvence altına alacak Deprem Master Planı’nın temelini oluşturacak.